Archivo del año: 2020
Lan deialdietan Euskararen bazterketa salatu dute Behatokiak eta AET-k
a
Nafarroako Gobernuak euskara hizkuntza eskakizunetatik kanpo uzten duela salatu dute Behatokiak eta Administrazioa Euskaraz taldeak.
Eremu mistorako lan deialdietan euskarak ez du baliorik, legeak horretarako bidea eman arren, eta bai beste hizkuntza batzuek.
Nafarroako Gobernuak euskara hizkuntza eskakizunetan baloratzea ezinbestekoa da hizkuntz eskubideak bermatzeko.
Nafarroako Gobernuak euskara lan deialdietako hizkuntz eskakizunetatik kanpo uzten duela salatu dute ohar bidez Agurne Gaubeka Hizkuntz Eskubideen Behatokiko zuzendariak eta Joseba Otano Administrazioa Euskaraz taldeko kideak. Ia deialdi guztietan euskaraz jakiteak ez du punturik ematen (Osasunbideak eta Foruzaingoak eremu euskaldunean puntuatzen dute, besterik ez). Frantsesa, ingelesa eta alemana, bai, puntuatzen dute Nafarroa osoan, ordea. Ondorioz, bermerik gabe jarraitzen dute nafar guztien hizkuntza eskubideek, euskara Nafarroako berezko hizkuntza izan arren.
Izan ere, «oso lanpostu gutxik dute Nafarroan hizkuntz eskakizuna», ohartarazi du Otanok. «Irakasleak salbu, Nafarroako Gobernuko lanpostuen %99 inguruk ez du hizkuntz profilik». Gainera, euskara puntuagarria denean ere, ia baliorik gabe gera daiteke: Euskaraz jakitea praktikan %1eko abantaila soilik izan daiteke, merituen 40 puntutik 39 euskaraz jakin gabe lor daitezkeelako.
Egoera are kezkagarriagoa da eremu mistorako lan deialdietan. Epaileek Euskararen Foru Dekretuari buruz emandako epaia interpretatu du Nafarroako Kontseiluak, Nafarroako Foru Komunitateko kontsulta organo gorenak, eta ezarri du eremu “ez euskaldunean” euskara baloratzea legezkoa dela (beraz, eremu mistoan ere bai), baina, hala ere, Nafarroako Gobernuak ez du baloratzen ez «eremu ez euskaldunean», ez, lehenbiziko aldiz, «eremu mistoan» ere. Osasunbiderako azken lan deialdia da horren adibide: 283 mediku espezialistei ez zaie euskara kontuan hartuko; frantsesak, ingelesak edo alemanak, aldiz, bina puntu emanen dizkie.
Beste adibide bat udalak dira. «Zenbait lanpostutan hizkuntz profilak ezarri dituzte eta epaileek edo Nafarroako Administrazio Auzitegiak baliogabetu dituzte (adibidez, Zizur Nagusian, Berriobeitin, Antsoainen eta Berriozarren). Atzerapausoak ere gertatu dira, hala nola, Eguesibarko Udalean (lanpostu askori hizkuntz profila kenduta) eta Iruñeko Udalean. Azken honetan Euskararen ordenantza berriak elebitasunarekiko konpromiso asko eta lan deialdietan euskara aintzat hartzeko betebehar oro baliogabetu ditu, Iruñeko haur-eskoletan euskarazko plazak murriztu ditu, euskara sustatzeko proiektuetarako dirua murriztu du, eta euskarazko hedabideak publizitate instituzionaletik kanpo utzi ditu, besteak beste.
Hori dela eta, Gaubekak dio kezkatuta dagoela: «Inork ez du onartu nahi herritarrei eskubideak bermatzen ez zaizkienik, baina lanpostu publiko horiei beharrezko hizkuntz eskakizuna ezarri ezean, nekez berma daitezke eskubide horiek». Are deigarriagoa da hori Nafarroako Gobernuaren kasuan. «Nafarroako Gobernuan lehiaketa edo lehiaketa-oposizio bidez egiten diren deialdietan euskara baloratzeko proposamena ez da parlamentuan onartu. Gure ustez, administrazio publikoan herritarrei zerbitzu publikoa emateko eskakizuna izan beharko litzateke, baina baloratzeaz ere hitz egin nahi ez denean, ezin da esan herritarren eskubideak bermatzen direnik».
Hori dela eta, Nafarroako Gobernuak «herritarren eskubideetan oinarritutako zerbitzua ez da behar bezala bermatzen», ondorioztatu du Gaubekak. Eta egoera ez doa hobera, gainera: «Azken hilabeteotan argi ikusi dugu are atzerago geratzen ari direla herritarren hizkuntza eskubideak».
Errigora recauda 302.000 euros para el euskara en Nafarroa con la venta de 16.000 cestas
A pesar de la gran dificultad que ha supuesto la pandemia, la solidaridad se ha impuesto en la campaña de este año de Errigora, que ha conseguido recaudar la cifra récord de 302.000 euros para fomentar el euskara en la zona media y sur de Nafarroa con la venta de 16.000 cestas con productos de la tierra.
La satisfacción ha impregnado la rueda de prensa ofrecida por Errigora para hacer balance de la campaña de venta de cestas de este año y en la que han estado presentes también representantes de AEK, la Federación de Ikastolas y Sortzen, destinatarios de lo recaudado para el fomento del euskara.
En nombre de todos ellos, Mikel Mutilva ha señalado que, en el día en el que comenzaba el reparto de las cestas, se mostraban «gratamente sorprendidos» de los resultados de la octava campaña, teniendo en cuenta la complicada situación que ha generado la epidemia del coronavirus, pero «no por la respuesta de la gente, porque cuando las cosas están mal es cuando mejor responde la gente de Euskal Herria».
Las cifras de la octava campaña son espectaculares, ya que Errigora ha conseguido vender este año 16.000 cestas, de cuyo precio se destina el 25% para promover el euskara en la zona media y sur de Nafarroa, lo que ha supuesto recaudar 302.000 euros. Un dinero que se repartirá entre AEK, para los euskaltegis de esos lugares; Sortzen, que trabaja en el modelo D en esas zonas, y la Federación de Ikastolas.
Pero la solidaridad va a llegar más allá, puesto que una partida de lo obtenido se va a destinar a Agerraldia, «un nuevo proyecto que nace en el sur y para el sur de Nafarroa».
Además, se ha buscado también compensar de alguna manera la suspensión de actividades de promoción del euskara como Korrika o diferentes fiestas en favor de esta lengua, como la de Seaska o la de Sortzen.
En cada uno de los modelos de cestas que se ofrecen (negra, verde y blanca) se van a destinar los cinco euros de incremento del precio íntegramente a AEK (a través de la taza de la Korrika), Seaska (por su calendario) y Sortzen (con una semilla que simboliza el nacimiento del modelo D en el sur).
Desde Errigora se ha querido mostrar un especial agradecimiento a los voluntarios que participan en la campaña, a los productores, que han tenido que hacer ellos mismos miniauzolanes para preparar las cestas al no poder celebrarse el que tiene lugar en Ablitas, y a los consumidores que han pedido las cestas. «Estamos orgullosos de todos ellos», ha resumido Mutilva.
Gara, 2020/11/20
